Groepsfoto trainers klaar voor de start

Het traject Klaar voor de start in leiderschap van Midden Nederland Leert biedt leraren die zich willen oriënteren op het schoolleiderschap een realistisch beeld van wat de functie inhoudt. Deelnemers ontdekken of leidinggeven een passende volgende stap is in hun loopbaan. Trainer Sjoerd van Dijk legt uit: ‘Het traject is net zo geslaagd als je erachter komt dat schoolleiderschap niet bij je past.’

In november start de eerste groep van 24 deelnemers. Voor die tijd maken de negen trainers zich het programma eigen. Op 7 oktober kwamen zij bij elkaar voor de eerste train-de-trainerbijeenkomst bij de VO-academie.

Trainers aan het woord
Sjoerd van Dijk is teamleider bovenbouw vmbo-tl en havo klas 3 bij De Lingeborgh Geldermalsen. Zijn collega-trainer Peter Swenneker is programmamanager onderwijs, innovatie en CTL bij MBO College Hilversum. Beiden brengen een schat aan ervaring mee en veel enthousiasme. Peter werkte jarenlang buiten het onderwijs in verschillende leidinggevende functies: ‘Het is belangrijk om het vak van leidinggevende leuk te vinden. Je moet ervan houden om je invloed te vergroten en ergens aan te bouwen.’ Sjoerd weet uit eigen ervaring hoe waardevol begeleiding is bij de start als schoolleider. ‘Toen ik begon had ik het geluk dat ik al mijn vragen aan een collega kon stellen. Dat gun ik anderen ook. Ik kwam met enorm veel energie terug van onze eerste bijeenkomst. Het voelt heel zinvol om dit samen te doen.’

Voorbereiding op een intens proces
Volgens Peter vult het traject een belangrijke leemte in. ‘Leiderschap is nog te vaak een onderbelicht aspect in het onderwijs. Je krijgt opeens andere verantwoordelijkheden: van meedenken over beleid naar besluiten nemen. Daar moet je op voorbereid zijn.’ Sjoerd herkent dat: ‘Je doet een ander beroep op je vaardigheden, en de relatie met collega’s verandert. Dat kan best intens zijn. Het helpt als je van tevoren weet wat je kunt tegenkomen, en daar al eens over hebt nagedacht.’

Stage buiten je eigen school
Een belangrijk onderdeel van het traject is de stage op een andere school. Zowel De Lingeborgh als MBO College Hilversum bieden een stageplek aan. Het ‘droogoefenen’ buiten de eigen school vinden Peter en Sjoerd een waardevol aspect van het traject. Sjoerd: ‘In een andere school ben je minder kwetsbaar. Het is makkelijker om vragen te stellen of fouten te maken.’ Sjoerd gaat de stagiair voornamelijk zelf begeleiden, terwijl de stagiair binnen MBO College Hilversum gaat meelopen met verschillende teamleiders. ‘In dit proces verwacht ik ook zelf te leren’, vertelt Sjoerd. ‘Ik word me weer heel scherp bewust van wat ik doe en waarom. En door te zien hoe een trainee een situatie aanpakt, verbreed ik mijn eigen palet.’

Eigen ervaringen delen
De trainers hopen deelnemers goed toe te rusten en delen graag hun eigen ervaringen.
Sjoerd: ‘Je hoeft niet alles zelf te weten of te kunnen, en het is oké om dat uit te spreken. In het begin legde ik mezelf veel druk op. Tot ik besefte: ik ben niet de enige die verantwoordelijk is. En je bent niet altijd ieders vriend — dat hoort bij het vak.’ Peter vult aan: ‘In het onderwijs kan men soms verdwalen in de breedte. Ik heb geleerd dat duidelijkheid vaak gewaardeerd wordt. Direct zijn kan ook op een vriendelijke manier. Ook het houden van focus is belangrijk. Beter drie dingen goed, dan acht dingen half gedaan.’

Een goed begin
Beiden kijken uit naar de start van het traject. Peter: ‘Goed onderwijs en gezonde scholen hebben goed functionerende schoolleiders nodig. Klaar voor de start is daarvoor een waardevolle eerste stap.’

Meer informatie over Klaar voor de start in leiderschap

Op de foto: de trainers van Klaar voor de start