Het voordeel van werken in het onderwijs is dat je elk jaar opnieuw start na de zomer, heerlijk! Voor iedereen is er een gelijk startmoment, na een welverdiende zomervakantie. Dat betekent voor Midden Nederland Leert overigens gelijk vol aan de bak, omdat er in oktober een jaarplan met begroting voor 2026 en een doorkijk naar 2027 tot en met 2029 naar OCW moet gaan. Nieuwe ronde met nieuwe kansen dus. Wat willen we eigenlijk gaan doen en wat moeten we gaan doen? Wat zijn de antwoorden op het lerarentekort en anders organiseren van onderwijs? Daarover wil ik het graag met u hebben aan de hand van onze plannen voor het komende jaar en daarna.

De tekorten op de arbeidsmarkt lopen in Nederland iets terug, oorzaken zijn in sommige sectoren de opkomst van AI en bedrijven die voorzichtig zijn gezien de onzekere economische vooruitzichten. In het onderwijs blijft het zorgelijk, het lerarentekort is here to stay voor langere tijd. Dat betekent dat we creatief moeten zijn in oplossingen en zoveel mogelijk moeten aanpakken, dé oplossing bestaat niet. Dus willen we inzetten op meer instroom, langer behoud en minder uitval van leraren en schoolleiders. Hoe kunnen we dat mogelijk maken in een krappe arbeidsmarkt?

Jongeren interesseren

Ten eerste door te kijken hoe we jongeren meer kunnen interesseren voor een baan in het onderwijs. Uit een recente campagne van OCW bleek dat er toch misverstanden bestaan over o.a. de beloning. Die is helemaal niet slecht, sterker nog behoort tot de bestbetaalde hbo-banen! Voordat we met campagnes losgaan willen we gaan kijken wat we kunnen leren van andere sectoren, denk aan zorg en techniek. Hoe pakken zij dit aan en kunnen we samenwerken?

AI inzetten

Ten tweede door te kijken hoe we AI kunnen inzetten in het onderwijs en dan met name ter ondersteuning van leraren. Dat leerlingen massaal ChatGPT gebruiken voor hun profielwerkstukken en andere zaken is wel duidelijk, maar hoe kunnen we AI inzetten om het onderwijsproces te ondersteunen? Minder werkdruk door minder administratieve taken of een digitale assistent die leerlingen kan helpen? Interessant om te onderzoeken, met uiteraard oog voor de ethische bezwaren en zeker niet om leraren overbodig te maken. Integendeel zou ik willen zeggen, volgens mij kunnen die juist hun vak als leraar meer terugkrijgen.

Sociale veiligheid

Een ander thema is sociale veiligheid voor onderwijspersoneel, hot issue in vele scholen helaas. Hoe ga je om met opmerkingen en handtastelijkheden waar je niet van gediend bent? In de ouderenzorg en bij ziekenhuizen is hier veel ervaring mee opgedaan, ook in het weerbaar maken van personeel. Het lijkt mij goed om te kijken of we hiervan kunnen leren en kijken hoe we hiermee omgaan in de onderwijssector.

Kortom, veel uitdagingen om op te pakken en ambities om waar te maken. Dat gaat een kwestie van een lange adem worden, er zijn geen makkelijke antwoorden op vaak simpele vragen. Het vraagt samenwerking en moed om verder te komen, want ja…alleen in de eigen school gaan we sneller, maar met elkaar kom je echt verder!

Patrick Banis
Voorzitter Midden Nederland Leert