Opleiden vakmensen

Het zijn bijzondere tijden: verkiezingen en formatie van een nieuw kabinet. We hebben weer veel spektakel en (soms) inhoud gehad in allerhande debatten, maar ik vond het opvallend dat het centrale thema weer naar de marge werd geschoven. Namelijk, dat we een schreeuwend tekort aan vakmensen hebben en dat heel Nederland moet worden bijgeschoold voor de wereld van morgen. Alle ballen op het onderwijs dus, maar wie zorgt er nu voor dat een nieuw kabinet dit centraal stelt?

Zeker, er zijn partijen die willen investeren in het onderwijs en leraren meer zeggenschap willen geven. Helaas ging de campagne er niet over, migratie en woningbouw waren de hoofdthema’s. Nu het stof van de campagne is neergedaald hoop ik maar dat we iets verder kijken dan onze neus lang is. Namelijk, dat je ook voor het bouwen van woningen goed opgeleide vaklieden nodig hebt en daarvoor uitstekende docenten in het vmbo en mbo. Daarnaast maken nogal wat partijen zich zorgen over de toekomst van onze democratie en samenleving. Was dat nu net niet een hoofdthema van het burgerschapsonderwijs? Vraagt dat nu juist niet gepassioneerde leraren in het vo, die het debat met leerlingen hierover willen aangaan en hen willen laten nadenken over de te maken keuzes?

Onderwijs als investeringsbudget
Ik hoef nu niet te vertellen dat onderwijs de brandstof is voor de kenniseconomie van morgen, dat vent VNO-NCW al jaren terecht uit. Ook hoef ik niet te zeggen dat een goed opgeleide bevolking gelukkiger is, meer voor elkaar over heeft en daarmee een samenleving is in plaats van een stel individuen. Stapels onderzoeken in binnen-en buitenland hebben dit al aangetoond. Toch maak ik er even een punt van, omdat het niet genoeg kan worden gezegd. Het onderwijs is dus geen kostenpost, meer een investeringsbudget voor de wereld van morgen.

Ideeën voor het nieuwe kabinet
Vraagt het dan heel veel meer geld? Wat mij betreft niet. Ik vraag het nieuwe kabinet wél om te zorgen dat de arbeidsmarkt van het onderwijs centraal komt te staan. We hebben goede en voldoende leraren en schoolleiders nodig. Maak hier beleid op, zodat zij-instromers makkelijker het onderwijs in kunnen. Laat hen ook meer stagelopen en bekostig hen meer bovenformatief. Promoot de lerarenopleidingen voor leerlingen en studenten en doe dan bijvoorbeeld iets met lager collegegeld of een langere beurs. Dit alles vraagt ook om goed gekwalificeerde schoolleiders, zij zullen dit hele proces immers moeten managen.

Het gaat om klein bier, maar daarmee maken we een wereld van verschil. Niet alleen voor hen die het onderwijs ingaan, ook voor de rest van de samenleving. Zullen we dat uitventen naar een nieuw kabinet? Ik ga mijn best doen, wie doet ermee?

Patrick Banis